چند نکته درباره صنعت پتروشیمی در ۱۴۰۳

چند نکته درباره صنعت پتروشیمی در ۱۴۰۳

محمد‌حسین جعفرزاده * صنعت پتروشیمی ایران در سال ۱۴۰۳ با ظرفیت اسمی ۹۶ میلیون تن، تولید واقعی ۷۴.۹میلیون تن و نرخ بهره‌‌برداری ۷۸درصد مواجه بوده است. این وضعیت منجر به ۲۲درصد ظرفیت خالی شده که زیانی معادل ۱۰.۵ میلیارد دلار را در پی داشته است. بخشی از این ناکارآمدی ناشی از تحریم‌‌های بین‌المللی و مشکلات صادراتی است، اما چالش‌‌های داخلی مانند ضعف مدیریت، فرسودگی تجهیزات و سیاست‌‌های نامناسب قیمت‌گذاری نیز در کاهش بهره‌‌وری نقش دارند.

 تحریم‌‌ها باعث محدودیت در فروش، انتقال مالی و تامین مواد اولیه شده‌‌اند، اما مشکلات داخلی همچون مدیریت ناکارآمد، کمبود سرمایه‌گذاری و عدم‌نوسازی تجهیزات نیز در کاهش تولید موثر بوده‌‌اند. در کشورهای پیشرفته، نرخ بهره‌‌برداری صنایع پتروشیمی معمولا بین ۸۵ تا ۹۵‌درصد است، در حالی که در ایران این رقم ۷۸درصد بوده، که نشان‌‌دهنده عملکرد کمتر از ظرفیت واقعی است.

پیامدهای این وضعیت شامل کاهش درآمدهای ارزی، کاهش اشتغال و افت رشد اقتصادی است. در شرایطی که صنعت پتروشیمی یکی از مهم‌ترین بخش‌‌های غیرنفتی اقتصاد ایران محسوب می‌شود، عدم‌استفاده کامل از ظرفیت‌‌ها منجر به از دست رفتن فرصت‌‌های اقتصادی و کاهش سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی شده است. اصلاح سیاست‌‌های کلان، افزایش بهره‌‌وری و توسعه بازارهای صادراتی از جمله راهکارهای کلیدی برای بهبود وضعیت است.

برای برون‌‌رفت از این وضعیت، لازم است سرمایه‌گذاری در نوسازی تجهیزات، بهینه‌‌سازی مدیریت، اصلاح سیاست‌‌های قیمت‌گذاری، و توسعه همکاری‌‌های بین‌المللی در دستور کار قرار گیرد. با انجام این اصلاحات، صنعت پتروشیمی ایران می‌تواند به جایگاه شایسته خود در بازارهای جهانی برسد و نقش پررنگ‌‌تری در تامین درآمدهای ارزی و رشد اقتصادی کشور ایفا کند.

* تحلیلگر صنعت پتروشیمی

منبع: donya-e-eqtesad.com