پرش به مطلب اصلی

حذف تعدد نرخها در بازار ارز

· خواندن 10 دقیقه

حذف تعدد نرخ‌ها در بازار ارز

بانک مرکزی: رئیس‎ کل بانک مرکزی در دیدار تولیدکنندگان و کارآفرینان برتر کشور ضمن تاکید بر طراحی خط اعتباری ویژه برای تولیدکنندگان پیشران و صنایع کوچک و اجرای آن در آینده نزدیک گفت: سیاست ارزی بانک مرکزی در حال حاضر این است که نرخ ارز نیما متناسب با متغیرهای بنیادین اقتصادی تغییر کند. سامانه بازار ارز توافقی نیز که هم‎اکنون به‌صورت آزمایشی فعالیت می‌کند به زودی برای تمام فعالان و متقاضیان در دسترس خواهد بود و وارد فاز عملیاتی می‌شود.محمدرضا فرزین در صبحانه کاری با اعضای مجمع کارآفرینان کشور ضمن تشریح سیاست جدید ارزی بانک مرکزی گفت: سامانه بازار ارز توافقی در بانک مرکزی با بهره‌گیری از بهترین متخصصان فناوری اطلاعات در کشور در یک‌سال گذشته ایجاد و راه‌اندازی شده است.

حذف تعدد نرخ‌ها در بازار ارز

او افزود: آنچه هم اکنون در قالب ارز توافقی در جریان است حاصل توافق میان دو نفر است که با چانه‌زنی به توافق می‌رسند؛ ولی در سامانه طراحی‌شده در بازار، حراج صورت می‎گیرد و نرخ تعیین می‌‎شود؛ تلاش بانک مرکزی نیز براین است که «بازار نیما به بازار ارز توافقی منتقل شود» و نرخ نیز در این بازار تعیین شود. رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: نرخ ارز در بازار توافقی بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد و بانک مرکزی هم بخشی از ارز خود را در آنجا عرضه خواهد کرد و تلاش می‎‌کنیم تا نرخ در یک کانال حرکت کند.فرزین با بیان اینکه با شروع به کار سامانه بازار ارز توافقی امکان مبادله ارز برای تمام فعالان اقتصادی فراهم می‎شود، افزود: بانک مرکزی نقش ناظر را در این بازار ایفا خواهد کرد و تنها در صورت نیاز، اقدامات سیاستی خود را با ورود به بازار به‌عنوان عرضه‎کننده ارز در این بازار اجرا خواهد کرد.

او چارچوب سیاستگذاری نرخ ارز را نرخ ارز شناور عنوان و تاکید کرد: نرخ شناور به معنای رهاشدگی در بازار ارز نیست و در همه کشورها بانک مرکزی با استفاده از ابزارهای اقتصادی به کنترل و مدیریت نرخ ارز شناور مبادرت می‌کنند و ما نیز از این قضیه مستثنی نخواهیم بود.رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر ایجاد ثبات‌بخشی و حدف تعدد نرخ‌ها در بازار ارز تصریح کرد: زمانی که اصلاحات در سیاست‌های ارزی را آغاز کردیم بیش از ۸نرخ ارز در کشور وجود داشت و تلاش شد که با کاهش تعداد نرخ‌ها از ایجاد رانت و تشویش در اقتصاد کشور جلوگیری شود. فرزین هدف از ابلاغ نرخ ارز ۲۸۵۰۰تومانی را آرامش‌بخشی به بازارها برشمرد و گفت: زمانی این نرخ اعلام شد نااطمینانی در بازارها به اوج رسیده بود و باید نرخی تعیین می‌شد که تولیدکننده بتواند فعالیت اقتصادی خود را با برنامه‌ریزی انجام دهد. رئیس کل بانک مرکزی هدف از شکل‎گیری مرکز مبادله ارز و طلا را ایجاد مرکزی برای مرجعیت در نرخ ارز، مبادله ارز صادرکنندگان و واردکنندگان عنوان کرد و افزود: این مرکز ضمن رفع نیازهای متقاضیان به‌عنوان مرجعی برای تعیین نرخ ارز شناخته می‌شود. همچنین تعدیلات صورت‌گرفته در نرخ ارز در این مرکز منطبق با واقعیت‌‎های اقتصادی، امکان پیش‌بینی‌پذیری روند متغیرهای کلان را برای فعالان فراهم کرده است.

عرضه ۵۰درصد کل ارز در سامانه نیما

فرزین با بیان اینکه در حال حاضر نیمی از کل عرضه ارز در تالار نیما عرضه می‌شود، افزود: هم‎اکنون تنها پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها، ارز خود را در سامانه نیما عرضه می‎کنند و البته نرخ خوراک ‎آنها نیز بر اساس نرخ نیما تعیین می‎شود و ارز هیچ صنعت دیگری در نیما عرضه نمی‎شود؛ حتی عرضه ارز صنایع فولادی هم به‌دلیل بروز اشکال در صادرات از سامانه نیما حذف و به بازار توافقی منتقل شد.رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه هم اکنون ۴۰درصد ارز نیز در بازار ارز توافقی بین واردکننده و صادرکننده ارزش‌گذاری می‎شود، گفت: در این قالب، صادرکنندگان ارز خود را با نرخ توافقی عرضه می‎کنند و حتی به تولیدکنندگان صادرکننده نیز اجازه داده شده است تا واردات اقلام مورد نیاز خود را از این محل انجام دهند که این اقدام با هدف حذف بوروکراسی‌های زائد در فرآیند تامین ارز انجام شد و تنها محدودیت اعمال‌شده در این زمینه، ممنوعیت جابه‌جایی منابع ارزی بین صنایع مختلف بود که این تصمیم با هدف عدالت تامین ارز در صنایع مختلف اتخاذ شد.

ایجاد مرکز پاسخ‌گویی به مشکلات ارزی

فرزین با اشاره به برخی انتقادات در زمینه ضرورت وجود یک مرکز متمرکز برای پاسخ‌گویی به سوالات ارزی و پیگیری امور برای فعالان اقتصادی در حوزه ارزی گفت: قرار شده است به زودی در محل مرکز مبادله ارز و طلا محلی برای پاسخ‌گویی به فعالان اقتصادی با حضور نمایندگان بانک مرکزی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایجاد شود و فعالان اقتصادی برای پیگیری مسائل و مشکلات خود در حوزه ارزی به‌صورت حضوری و آنلاین به این مرکز مراجعه کنند تا مشکلات خود را رفع کنند.

دستور تشکیل کارگروه مشترک بانک مرکزی با کارآفرینان

رئیس‎ کل بانک مرکزی همچنین ضمن استقبال از پیشنهاد مجمع کارآفرینان برای برگزاری جلسات دوره‎ای با بانک مرکزی برای پیگیری و بررسی مشکلات فعالان اقتصادی، خواستار تشکیل کارگروه مشترکی برای این منظور میان نمایندگان کارآفرینان و بانک مرکزی شد تا بستر لازم برای برگزاری جلسه مشترک به‌صورت هر ۶ماه یکبار فراهم شود.رئیس هیات عالی بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در سال‌های اخیر با اجرای سیاست تثبیت با وجود بروز تنش‌های نظامی- امنیتی نوسانات نرخ ارز به خوبی مدیریت شد، گفت: بروز تنش‌های سیاسی و نظامی در ماه‌های اخیر ایجاد ثبات در بازار ارز را دشوار کرده بود؛ ولی با غلبه بر مشکلات همچنان شاهد ثبات در بازار ارز هستیم.

کاهش ۲۰درصدی تورم و کنترل نرخ رشد نقدینگی

رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به کنترل تورم و کاهش ۲۰درصدی آن در یک سال و نیم گذشته، سه اصل مهم مهار تورم و نقدینگی، ایجاد تعادل در بازار ارز و پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد برای فعالان تولیدی و تجاری را از اهم برنامه‌های بانک مرکزی برشمرد و گفت: تشدید بی‎ثباتی در دوره‎ای، موجب شده بود تا تورم مصرف‌کننده به ۵۵درصد و تورم تولیدکننده تا ۱۰۳درصد هم برسد؛ اما با اجرای برنامه‎های بانک مرکزی، تورم در یک‌سال و نیم گذشته ۲۰درصد کاهش یافت و اکنون نیز تورم نقطه به نقطه مصرف‌کننده طبق محاسبات بانک مرکزی در کانال ۳۴.۵درصد و تورم سالانه بعد از چندین سال در مهرماه امسال به حدود ۳۸درصد رسید. او افزود: تورم تولیدکننده نیز با طی کردن روندی نزولی به ۲۵درصد کاهش یافته است و این شاخص‌های تاثیرگذار اقتصادی به روند بلندمدت بازگشت.

رئیس هیات عالی بانک مرکزی در تشریح برنامه این بانک برای کنترل رشد نقدینگی نیز گفت: نرخ رشد نقدینگی در مقاطعی به بیش از ۴۰درصد افزایش یافته بود و به‌عنوان یکی از عوامل بروز تورم چاره‌ای جز کنترل رشد نقدینگی و بازگرداندن آن به روند بلندمدت وجود نداشت. او افزود: در پایان سال۱۴۰۲ نرخ رشد نقدینگی به ۲۴.۲درصد رسید و برنامه ما حفظ این روند در کانال کمتر از ۲۵درصد است؛ هرچند در ماه‌های اخیر به دلایلی کمی رشد نقدینگی از میزان هدف‌گذاری‌شده فراتر رفت؛ چراکه در کنترل نرخ رشد نقدینگی باید به‌گونه‌ای عمل شود که انسداد مالی برای بنگاه‎های تولیدی ایجاد نشود؛ اما تلاش بانک مرکزی کنترل رشد نقدینگی در محدوده هدف تعیین‌شده امسال است.

بانک‌های کشور تخصصی می‌شوند؛ ارائه برنامه اصلاحی به هشت بانک

رئیس‎ کل بانک مرکزی همچنین درخصوص برنامه بانک مرکزی برای تسریع در اصلاح شبکه بانکی کشور گفت: برنامه بانک مرکزی سوق دادن بانک‌ها به سمت تخصصی‌شدن و تفکیک بانک‎ها براساس حوزه فعالیت‎های تخصصی است و بانک‎ها باید براساس گروه هدف و مشتریان و حوزه فعالیت، طبقه‌بندی شوند؛ برنامه بانک مرکزی در این زمینه ایجاد بانک‌های تخصصی تجاری، توسعه‌ای و جامع، آفشور و... با اساسنامه متفاوت است. او افزود: در حال حاضر تمام بانک‌های کشور یک نوع فعالیت انجام می‌دهند و این باعث ایجاد رقابت ناسالم در بین آنها شده است و ادامه این روند به نفع بانک‌ها و اقتصاد کشور نیست. لذا با ایجاد بانک‌های تخصصی با نوع فعالیت‌های متفاوت که هر نوع بانک در حوزه فعالیت خود با بانک‎های همنوع خود رقابت می‎کند، این مساله را حل خواهیم کنیم. فرزین درخصوص آخرین وضعیت بانک‎های ناتراز کشور نیز گفت: ۸بانک به لحاظ شاخص‎های نظارتی در وضعیت مناسبی نیستند و به آنها، برنامه اصلاحی ارائه شده است که با اقدامات موردنیاز به سمت انطباق با شاخص‎های نظارتی حرکت کنند.

تامین مالی ۹۰درصد اقتصاد توسط شبکه بانکی

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به بار تامین مالی ۹۰درصدی اقتصاد کشور که بر عهده بانک‌هاست، گفت: این موضوع باعث فشار مضاعف به منابع مالی بانک‌های می‌شود. سیاستگذاری در کشور باید به سمتی حرکت کند که سایر بخش‌ها مانند بازار سرمایه نیز نقش خود را تامین مالی ایفا کنند و ایجاد تسهیلات تکلیفی فراتر از توان شبکه بانکی پرهیز شود. فشار بیش از حد در تامین مالی بر شبکه بانکی منجر به بروز مشکلاتی اعم از ناترازی در منابع و مصارف شبکه بانکی شده است و این موضوع به سیاست‌های ثبات مالی نیز ممکن است آسیب وارد کند. فرزین در ادامه این نشست بزرگ‌ترین مساله در تحقق رشد اقتصادی کشور را موضوع تامین مالی برشمرد و از کارآفرینان خواست تا با حضور در کشورهای همسایه به‌ویژه حوزه خلیج فارس از فرصت‌های جذب سرمایه‌گذاری استفاده کنند. او افزود: برای تامین مالی رشد اقتصادی ۸درصدی تنها اتکا به منابع مالی بانک‌ها و داخل کشور پاسخ‌گو نیست و باید تامین مالی خارجی در دستورکار قرار گیرد و در این راستا کشورهای همسایه با توجه به منابع پس‌انداز ارزی می‌توانند فرصت مناسبی برای تامین مالی در اختیار پروژه‎های اقتصادی کشور قرار دهند.

طراحی خط اعتباری ویژه برای تامین مالی بخش‎های پیشران

رئیس کل بانک مرکزی از طراحی و پیش‎بینی یک خط اعتباری ویژه برای تامین مالی صنایع پیشران و صنایع کوچک و متوسط خبر داد و گفت: این طرح، پس از نهایی شدن عملیاتی می‌شود تا صنایع پیشران از منابع لازم برای تقویت تولید و رشد اقتصادی کشور برخوردار باشند. این طرح هنوز نهایی نشده است که در فرآیند نهایی شدن آن حتما نظرات کارآفرینان نیز اخذ خواهد شد.در این جلسه، محمد آرام، معاون ارزی بانک مرکزی نیز درخصوص روند تخصیص و تامین ارز گفت: پس از ثبت سفارش ارز توسط متقاضی دستگاه مر بوطه شامل وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید بر اساس بودجه تخصیص‌یافته نسبت به تخصیص ارز مبادرت کنند. معاون ارزی گفت: در خصوص تخصیص ارز، بانک مرکزی نقشی ندارد و پس از تایید توسط وزارتخانه مسوول نسبت به تامین ارز اقدام می‌کند و وظیفه بانک مرکزی تامین ارز بر اساس بودجه مصوب هر دستگاه اجرایی است.

او گفت: تلاش بانک مرکزی این است که با هماهنگی دستگاه‌های مسوول این روند در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود تا روند فعالیت‌های اقتصادی فعالان دچار وقفه نشود.آرام درخصوص درخواست کارآفرینان برای صدور ضمانت‌نامه ارزی برای شرکت‌ها نیز گفت: بر اساس قانون بانک مرکزی راسا نمی‌تواند نسبت به صدور ضمانت‎نامه ارزی اقدام کند؛ ولی هماهنگی‎های لازم با بانک‎های عامل برای صدور این نوع ضمانت‎نامه‌ها در حال انجام است. او در خصوص تبدیل اوراق گام به منابع تامین ارز نیز گفت: این موضوع نیازمند بررسی است و باید موانع قانونی و اجرایی برای عملیاتی شدن آن رفع شود. در این نشست اعضای مجمع کارآفرینان نیز به بیان دغدغه‌ها و مشکلات خود درخصوص مسائل تامین مالی، سیاست‎های ارزی، ضرورت تسریع در تجهیز سرمایه در گردش بنگاه‎‌های تولیدی صنعتی، تسهیل اعطای اعتبارات بانکی به تولیدکنندگان و همچنین ضرورت به‌کارگیری اوراق گام ارزی در مناسبات بانکی با تولیدکنندگان پرداختند.

منبع: donya-e-eqtesad.com