بیراهه مالیات بر خانههای خالی
بیراهه مالیات بر خانههای خالی
لیلی زوارهای- : بهتازگی معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی اصفهان از اصفهانیها درخواست کرده که "برای خود اظهاری ملک در سامانه املاک اقدام کنند" فلاح تاکید کرده است:" تکمیل اطلاعات در سامانه املاک و اسکان میتواند به شفافیت بازار مسکن و عرضه واحدهای خالی باهدف کاستن التهاب این بازار کمک کند و مالکان میتوانند با خود اظهاری در سامانه مربوطه از پرداخت این مالیات معاف شوند." اینکه پس از گذشت سه سال و اندی سامانهای که باهدف ساماندهی بازار املاک با هزینهای قابلتوجه راهاندازی شده، هنوز کارایی لازم را نداشته و نتوانسته اعتماد مردم را جلب کند و اخذ مالیات از خانههای خالی یا لوکس به نتیجه ایده آل نرسیده و نتوانسته رقم درجشده در قانون بودجه را وصول کند، نشان میدهد این طرح از ابتدا ابتر بوده است.
سند این ادعا رقم تقریبی خانههای خالی از سکنه، تعداد خانههای اظهارشده در سامانه املاک و نرخ مالیات اخذشده است که اصلا با یکدیگر تطابق ندارند.در حالی مرکز آمار ایران از ۲.۶ میلیون خانه خالی خبر داده بود که بر اساس پیمایش وزارت راه و شهرسازی ۵۷۰ هزار واحد خالی از سکنه در کشور شناساییشده که ۱۶.۶ هزار واحد برای اشخاص حقوقی (۶.۶ هزار واحد آن برای بانکها) و بیش از ۵۵۳ هزار واحد نیز برای اشخاص حقیقی بوده است. همه این آمارها در حالی است که طبق دادههای سازمان امور مالیاتی طی هفتماهه نخست امسال کل درآمد مالیاتی دولت از خانههای خالی از سکنه فقط ۲.۳ میلیارد تومان بوده است.
این در حالی است که در همین مدت درآمد مالیاتی دولت از تولید و فروش سیگار در کشور ۲۳۰۰ برابر این رقم است. این وضعیت نشان میدهد پس از سه سال از ابلاغ قانون مالیات بر خانههای خالی دولت موفق نشده اعداد اعلامی از تعداد خانههای خالی را به اثبات برساند. کارشناسان میگویند دلیل این اتفاق، بیتوجهی به پایه مالیاتی اصلی (مالیات بر ملاکی) و تمرکز بر پایههای مالیاتی فرعی است. مالیاتهای فرعی که دریافت آنها بسیار هزینهبر، دشوار و بعضا غیرممکن است.
اصفهان و خانههایش!
با توجه به ماده ۵۴ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم، چنانچه واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در هرسال مالیاتی، افزون بر ۱۲۰ روز ساکن نداشته باشند، بهعنوان خانه خالی شناسایی خواهند شد.مالیات خانههای خالی از سال ۱۴۰۰ وضع شد. شناسایی و ارسال اطلاعات واحدهای مسکونی خالی از سکنه بر عهده سازمان مسکن و شهرسازی است که بر اساس قانون باید در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد.
مهران زینلیان، معاون سابق عمرانی استاندار اصفهان، مهرماه سال گذشته اعلام کرد حدود نیم میلیون خانه خالی در استان وجود دارد که ظرف ۲ ماه گذشته ۹۱۷ خانه خالی در استان شناسایی و از مالکان آنها مالیات اخذ شد!
حدود یک ماه قبل، مدیرکل امور مالیاتی استان اصفهان اعلام میکند که مالیات خانههای خالی پس از قطعیت و طی مراحل دادرسی مالیاتی قابل وصول است. اطلاعات خانههای خالی سطح استان ایراداتی داشت که سازمان مسکن و شهرسازی باید این ایرادات را رفع کند. به گفته او در ح ال حاضر در سطح استان حدود۹۱۰ پرونده خانه خالی داریم که در مرحله دادرسی بوده و پس از طی این مرحله اوراق قطعی صادر میشود.
مقایسه آمار اعلامی این مقام مسوول با معاون سابق استاندار اصفهان نشان میدهد تعداد مودیان مالیاتی خانههای خالی در اصفهان ظرف یک سال اخیر تغییری نکرده و همین تعداد هم پس از گذشت سه سال از راهاندازی سامانه ملی املاک، کشفشدهاند که نسبت به رقم اصلی خانههای خالی اصفهان ناچیز است. در چنین شرایطی باید پذیرفت اگر خود اظهاری و یا سامانه یادشده، کارایی لازم را داشت، ظرف مدت سه سال بهطور حتم مشکل را حل کرده بود.
از سوی دیگر به گفته مسوولان راه و شهرسازی اصفهان، بیشتر خانههای خالی این استان در مجموعه شهید کشوری، ولیعصر و گل نرگس شهر اصفهان قرار دارد. تحقیقات نشان میدهد که علت اصلی تعدد خانههای خالی اصفهان در مناطق فوق به علت مشکلات حقوقی، انشعاب، عدم تخصیص سند و یا بدقولی تعاونی مسکن یادشده و حتی مشکلات شهرداری اصفهان در مجموعه گل نرگس بوده است و بنابراین نمیتوان این قبیل خانهها را خالی از سکنه اعلام و از مالکان آنها مالیات اخذ کرد. اگر قرار است از چنین سکونتگاههایی مالیات اخذ شود باید قانون موجود بازخوانی شود یا تعریف خانههای خالی تغییر کند.