بحران کمبود مس تا سال ۲۰۵۰
بحران کمبود مس تا سال ۲۰۵۰
دنیای اقتصاد - امیرحسین کهرودی : برآوردها در خصوص شرکت‌ها و موسسات حوزه معادن و صنایع حاکی از آن است که تا سال ۲۰۵۰ به د لیل افزایش تقاضا در حوزه انرژیهای نوین و پاک مانند خودروهای الکتریکی، پنل‌های خورشیدی و تقویت زیرساخت‌های شبکه برق، نیاز به فلزات واسطه‌ای همچون مس افزایش می‌یابد. از سوی دیگر کمبود عرضه فلز سرخ، صنعتگران و مصرف‌کنندگان را با چالش جدی روبه‌رو کرده است.
پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تقاضای جهانی مس ۷۰درصد افزایش یابد و به ۵۰میلیون تن در سال برسد. شرکتBHP ، بزرگ‌ترین شرکت در حوزه معادن و فلزات معتقد است؛ این امر به دلیل نقش مس در فناوریهای جدید و نوظهور و همچنین اهداف کربن‌زدایی در جهان انجام می‌شود. Kitco پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۵۰ تقاضای مس در بخش مربوط به انرژیهای نوین از ۷درصد به میزان ۲۱درصد افزایش یابد.
طبق پیش‌بینی‌ها در بخش حمل‌ونقل تقاضای مس از حدود ۱۱درصد در سال ۲۰۲۱ به ۲۰درصد تا سال ۲۰۴۰ افزایش خواهد یافت و یکی از دلایل مهم آن افزایش تولید خودروهای الکتریکی(EV) است.
شرکت BHP به کاهش حدود ۴۰درصد میانگین عیار معادن مس از سال ۱۹۹۱ اشاره می‌کند. در دهه آینده بین یک‌سوم تا نیمی از عرضه جهانی مس با کاهش عیار و کمبود عرضه مواجه خواهد شد. این شرکت تخمین می‌زند که رفع شکاف بین عرضه و تقاضا نیازمند سرمایه‌گذاری ۲۵۰میلیارد دلاری است. دو منبع دیگر تایید می‌کنند که سرمایه‌گذاری‌های جدید عظیمی در بخش مس موردنیاز است. براساس چشم‌انداز سالانه بلومبرگ نف (BNEF)، فلزات واسطه‌ای به‌خصوص مس تا سال ۲۰۵۰ به ۲.۱تریلیون دلار سرمایه نیاز دارند تا بتوانند تقاضای مواد خام را برآورده کنند. همان‌طور که Mining بیان کرده است، با وجود یک‌دهه رشد در عرضه فلزات، طبق گزارش BNEF، مواد خام فعلی پاسخ‌گوی تقاضای روزافزون نیست. این گزارش تاکید می‌کند که فلزات اساسی همچون آلومینیوم، مس و لیتیوم، ممکن است به دلیل افزایش تقاضا در انرژیهای نوین و نوظهور، با کمبود عرضه در این دهه مواجه شوند.
تقاضای مس از سوی چین
چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مس در جهان است. این کشور در ماه سپتامبر بزرگ‌ترین اقدامات اقتصادی خود در خصوص رشد سالانه ۵درصد را اعلام کرد که باعث جهش بزرگ در بازارهای سهام چین و آمریکا شد. یاهو فاینانس گزارش می‌دهد، این برنامه برای خروج اقتصاد از رکود ناشی از بحران املاک و اقدامات کاهش تورم طراحی شده که شامل بیش از ۳۲۵میلیارد دلار اقدامات پولی است. بانک خلق چین نسبت ذخایر الزامی (مبلغی که بانک‌ها باید برای وام‌ها کنار بگذارند) را نیم‌درصد کاهش داد و حدود ۱۴۲میلیارد دلار نقدینگی کوتاهمدت را آزاد کرد. یاهو فاینانس گفت: این طرح همچنین نرخ‌های بهره کوتاهمدت تا میان‌‌‌مدت را کاهش داده و تسهیلات وام مسکن را در اولویت قرار می‌دهد. انتظار می‌رود این حرکت‌ها در نهایت به نفع حدود ۵۰میلیون خانوار باشد و سالانه ۲۱.۳میلیارد دلار در هزینه‌های بهره صرفه‌جویی کند. بانک‌مرکزی همچنین طرحی را برای حمایت از بازار بیمار بورس چین معرفی کرد. یاهو فاینانس توضیح داد که برنامه ۷۱میلیارد دلاری تثبیت بازار سهام به صندوق‌های شرکت‌های اوراق بهادار و بیمه‌‌‌گران اجازه می‌دهد تا به منابع مالی برای خرید سهام از طریق تسهیلات سوآپ دسترسی پیدا کنند.
قیمت فلز سرخ تحت تاثیر سرعت رشد تولید مس در کشور کنگو، به دلیل احداث مجتمع معدنی (Ivanhoe Mines) که اخیرا افتتاح شده، از سالانه ۶ تا ۷درصد قیمت مس به سالانه ۳درصد کاهش یافته است.
چین اکنون وارد عصر مصرف بیش از حد شده است که بخشی از آن با سرمایه‌گذاری‌های عظیم در انرژیهای تجدیدپذیر و وسایل نقلیه در حوزه (EV) است. مصرف بیش از حد مس توسط چین این سیگنال را به بازار جهانی می دهد که موجودی انبارها را افزایش دهند که این امر باعث کاهش قیمت جهانی مس و درنهایت کاهش تقاضای جهانی برای فلز سرخ می‌شود؛ زیرا سایر خریداران به دلیل وجود مازاد آماده از چین برای خرید مردد می‌شوند. این امر با توجه به موقعیت مسلط چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مس در جهان نگران‌کننده است. با این حال، بانک آمریکا پیش‌بینی می‌کند قیمت مس در سال ۲۰۲۵ به ۱۰۷۵۰دلار در هر تن (۴.۸۷دلار به ازای هر پوند) برسد. به گفته تحلیلگران BoA، مس به دلیل تقاضای قوی، عرضه محدود و افزایش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انتقال انرژی در موقعیت قوی قرار دارد.
فلز سرخ در ماه مه ۲۰۲۴ به دلیل کاهش عرضه به بالاترین قیمت خود یعنی ۵.۲۰دلار به ازای هر پوند رسید. گذار به انرژیهای تجدیدپذیر، ظهور وسایل نقلیه الکتریکی و رشد هوش مصنوعی (AI) همگی باعث افزایش تقاضا برای این فلز شده است.
عرضه مس از سوی بزرگ‌ترین تولیدکننده
شیلی بزرگ‌ترین تولیدکننده مس در جهان است و براساس پیش‌بینی شرکت کوچیلکو، قیمت مس در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ به سطح ۴.۲۵دلار در هر پوند می‌رسد. این کشور پیش‌بینی می‌کند مس در دهه آینده بالای ۴دلار در هر پوند باقی بماند. همان‌طور که Stockhead گزارش داده است، شرکت Cochilco انتظار دارد تقاضای مس امسال با ۳.۲درصد افزایش به ۲۷.۴میلیون تن برسد و از عرضه ۲۷.۳میلیون تنی پیشی بگیرد و کسری ۱۱۸هزار تنی ایجاد کند.براساس گزارش سازمان زمین‌شناسی ایالات‌متحده، کل مس استخراج‌شده در سال ۲۰۲۴، ۲۳میلیون تن بوده و شیلی ۵.۳میلیون تن عرضه کرده است. کلودیا رودریگز، معاون اجرایی موقت شرکت کوچیلکو، گفت که این کشور شاهد افزایش تقاضای مس به دلیل انتقال انرژی، شبکه‌های الکتریکی و عرضه محدود است. Stockhead خاطرنشان می‌کند که وضعیت معادن شیلی در سال‌های اخیر ناامیدکننده بوده‌‌‌اند و ماه گذشته این کشور پیش‌بینی عرضه خود را برای سال ۲۰۳۴ را از ۶.۴۳میلیون تن به ۵.۴میلیون تن کاهش داد که به معنای کاهشی در حدود یک‌میلیون تن، توسط بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده مس در جهان است. رودریگز انتظار دارد که اقتصاد جهانی قوی‌‌‌تر، قیمت‌های مس را در سال‌جاری افزایش دهد که نشانه‌‌‌های اصلی آن بهبود اقتصادی چین و جنگ تعرفه‌‌‌ای ترامپ است.
نقش هوش مصنوعی و انرژیهای نوین در میزان تقاضای مس
در گزارش اخیر اسپرت آمده است که تغییر به سمت انرژیهای تجدیدپذیر و حمل‌ونقل الکتریکی، توسط هوش مصنوعی و سیاست‌های کربن‌زدایی در حال شتاب است و به افزایش شدید تقاضای جهانی مس دامن می‌زند. افزایش سرمایه‌گذاری در فناوریهای پاک مانند وسایل نقلیه الکتریکی، انرژیهای تجدیدپذیر و ذخیره‌‌‌سازی باتری، تقاضای مس را به طور پیوسته افزایش می‌دهد و زنجیره‌‌‌های عرضه جهانی را برای پاسخ‌گویی به این تقاضا به چالش می‌کشد.
آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد که نیاز به مس از سوی شبکه‌های برق از ۴.۱میلیون تن در سال ۲۰۲۳ به ۶.۲میلیون تن تا سال ۲۰۳۵ برسد که ۴۹درصد افزایش می‌یابد. انتظار می‌رود تقاضای مس برای پنل‌های خورشیدی ۴۳درصد و برای انرژی بادی ۳۸درصد در مدت مشابه افزایش یابد.
بنا به گزارش اسپرت، تقاضای مس برای خودروهای برقی با افزایش ۵۵۵درصدی از ۳۹۶هزار تن در سال ۲۰۲۳ به ۲.۶میلیون تن تا سال ۲۰۳۵ می‌رسد و خودروهای برقی ۸درصد از مصرف جهانی مس را تا آن سال تشکیل می‌دهند. اسپرت خاطرنشان می‌کند که انتظارات افزایش تقاضا برای برق در دهه آینده یک بحران تمام‌عیار برای شبکه برق ایالات‌متحده ایجاد می‌کند. تقاضا توسط سرمایه‌گذاری جدید در تاسیسات صنعتی انرژی، به‌ویژه مراکز داده که از هوش مصنوعی(AI) پشتیبانی می‌کنند و همچنین ابتکارات بازسازی ایالات‌متحده و برق‌رسانی مداوم بخش حمل‌ونقل، نیاز به انرژیهای نوین و نوپا را بیش از پیش تقویت می‌کند.
منابع تجدیدپذیر مانند خورشید و باد، باید نقش بیشتری در تامین نیازهای انرژی ایفا کنند. انتظار می‌رود در آینده، گاز طبیعی بخش اصلی ترکیب انرژی ایالات‌متحده را تشکیل دهد.
منبع: donya-e-eqtesad.com