بازار سهام از لنز دماسنجهای آماری
بازار سهام از لنز دماسنجهای آماری
دنیای اقتصاد - علی عبدالمحمدی : معاملات بورس تهران در روز دوشنبه با افت نماگرهای سهامی پیگیری شد. در معاملات روز دوشنبه، شاخص کل با افت ۰.۴۸درصدی همراه شد و به سطح ۲میلیون و ۸۰۷هزار واحدی رسید. شاخص هموزن نیز ۰.۶۳ از ارتفاع خود را از دست داد و به سطح ۸۸۱هزار واحدی عقبنشینی کرد. همچنین در پایان معاملات روز دوشنبه، ارزش معاملات ۹هزار و ۲۲۲میلیارد تومانی به ثبت رسید و ۸۷میلیارد تومان پول حقیقی نیز از بازار خارج شد.
نسبتP/E بورس در پایان معاملات روز دوشنبه به ۷واحد رسید. این نسبت در دوم آبان ماه امسال کف ۵.۵۶ واحدی را تجربه کرد و پس از آن با آغاز روند صعودی در بازار سهام، این نسبت نیز با افزایش همراه شد و اکنون به محدوده ۷واحدی رسیده است. میانگین این نسبت از ابتدای سال۱۴۰۲ در محدوده ۷.۵واحدی قرار دارد و با وجود رشدهای اخیر در بازار سهام، همچنان این نسبت در سطوح پایین‌تر از میانگین قرار دارد.نسبت P/S بازار سهام نیز پس از تجربه کف ۱.۲۹واحدی در دوم آبان تا سطح ۱.۹۱واحدی افزایش پیدا کرد و اکنون در سطح ۱.۷واحدی قرار دارد.
ارزش معاملات بازار
میانگین روزانه ارزش معاملات بازار سهام در سال جاری، 5هزار و 612میلیارد تومان بوده است. بررسی میانگین ارزش معاملات بعد از کف دوم‌آبان نشان می‌دهد که در این بازه زمانی، بیش از 10همت سهام، حق تقدم و صندوق سهامی معامله شده است. در واقع با شروع روند صعودی در بازار سهام، افراد زیادی به سمت و سوی خرید سه ام متمایل شدهاند که این موضوع در نهایت به رشد ارزش معاملات منتهی شده است.
ورود پول به تفکیک ابزارها
بررسیهای آماری نشان‌دهنده این موضوع است که از ابتدای سال تا پایان معاملات روز دوشنبه، 16هزار و 134میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی خارج شده است. این در حالی است که در این مدت بیش از 30هزار میلیارد تومان پول حقیقی وارد صندوق‌های درآمد ثابت شده و قریب به 27همت پول حقیقی نیز صندوق‌های طلا را به‌عنوان مقصد خود انتخاب کرده‌اند. سال گذشته شدت خروج پول از بازار بیش از امسال بود و 40همت پول حقیقی از بازار خارج شد. در سال1401 نیز 45همت پول حقیقی از بازار سهام خارج شده بود. در سال1400 نیز که نخستین سال پس از ریزش فجیع قیمت‌ها در سال 99 بود، هنوز سرمایه‌گذاران تازه‌وارد در بازار حضور داشتند و با عدم بهبود اوضاع بازار در آن سال نیز 65 همت پول حقیقی بازار را ترک کرد. بعد از قله مرداد سال99، معادل 244هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شده و طبیعتا مقصد این پول‌ها بازارهای دارایی مختلف بوده است؛ بخشی به بازار فیزیکی طلا و سکه روانه شده و بخشی دیگر نیز به خرید صندوق‌های طلا مبادرت ورزیده‌اند. بازارهای مسکن، خودرو، ارز، صندوق‌های درآمد ثابت، اوراق دولتی و سپرده‌های بانکی نیز از مقاصد دیگر این پول‌ها محسوب میشوند.
نسبت شاخص کل به هموزن
مقایسه بازدهی شاخص کل بورس تهران و شاخص هموزن در یک دهه اخیر و از انتهای اسفند سال92 تا پایان معاملات روز دوشنبه گویای این نکته است که در این برش زمانی شاخص کل با رشد3453 درصدی همراه شده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی شاخص هموزن رشد 8717درصدی را برجای گذاشته است. در واقع رشد بیشتر شاخص هموزن نسبت به شاخص‌‌‌کل سبب شده است تا نسبت شاخص‌‌‌کل به هموزن با افت 60درصدی از سطح 7.9واحدی تا سطح 3.18واحدی عقبنشینی کند. پس در یک دهه اخیر نمادهای کوچک‌تر در بستر بازار سهام عملکرد به مراتب بهتری نسبت به نمادهای بزرگ داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. اینکه در آینده نیز چنین سناریویی محقق خواهد شد یا نه، به عوامل متعددی بستگی دارد که در این گزارش مجال پرداختن به آنها نیست، اما می‌‌‌توان گفت در بلندمدت سلسله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از عوامل موجب میشوند روند خاصی در بطن بازارهای مالی حادث شود که این عوامل در آینده نیز ممکن است به‌عنوان فاکتور اثرگذار بر بازار موجود باشند. موضوعی که در این اثنا به اذهان خطور می‌کند این است که با توجه به اینکه برای مقاصدی مانند شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی می‌‌‌توان از نمادهای بزرگ بازار استفاده کرد، بسیاری از سهامداران برای اینکه از شر دخالت‌‌‌های دولتی در امان بمانند، راهی نمادهای کوچک بازار شدهاند. افزون بر این برای اهدافی مانند سفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازی نیز نمادهای کوچک‌تر بازار، پتانسیل بهتری نسبت به نمادهای بزرگ بازار دارند و با نقدینگی کمتر می‌‌‌توان روند معاملات این نمادها را تحت‌‌‌تاثیر قرار داد. بررسیهای آماری نشان می‌دهد که از ابتدای سال‌جاری تا پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص هموزن رشد کمتری را نسبت به شاخص کل به ثبت رسانده است و رشد بیشتر شاخص کل در قیاس با شاخص هموزن، نسبت شاخص کل به هموزن را از مقدار 2.96واحد در پایان سال گذشته به 3.18واحد در پایان روز دوشنبه رسانده است.
منبع: donya-e-eqtesad.com